3. dio: Nove prakse – Namjenski budžet za građane

Nakon pojave prvih publikacija budžeta za građane u BiH, na inicijativu odbornika u Skupštini Grada Budimira Balabana, Eda je napravila dvije eksperimentalne publikacije za građane Banjaluke. Jedna se odnosila na Centar za razvoj i unapređenje sela, a druga za Centar za socijalni rad. Ove publikacije su imale dvojaku svrhu: a) da na jasan način informišu građane kolika su sredstva koja se izdvajaju za njihov rad, i koliki je to procenat budžetskih sredstava i b) da informišu građane koja su njihova prava u vezi sa pomenutim institucijama i šta je sve potrebno da ih ostvare.

Pored ilustrovanog i svima razumljivog prikaza budžetom predviđenih sredstava za ove institucije, i prikaza njihovog udjela u ukupnom gradskom budžetu, što su uobičajeni elementi budžeta za građane, ove publikacije u sebi sadrže i dodatne elemente.

U verziji publikacije za Centar za razvoj i unapređenje sela prikazani su opšti uslovi za ostvarivanje subvencija u biljnoj i životinjskoj proizvodnji. Pored opštih (registrovano poljoprivredno gazdinstvo na teritoriji Grada i sl.), prikazani su i posebni uslovi.

Za biljne proizvođače posebni uslovi preciziraju koja veličina plastenika omogućava koliko subvencije, za izgradnju i adaptaciju kojih objekata se mogu dobiti sredstva, koje vrste sadnica voća omogućavaju apliciranje za sredstva, itd.

Namjenski budžet za građane – Centar za selo

Za životinjske proizvođače, prikazani su posebni uslovi za sve dostupne subvencije. Publikacija pojašnjava poljoprivrednicima koliko obradive površine moraju imati u vlasništvu i šta od mehanizacije moraju imati u vlasništvu da bi mogli aplicirati za sredstva namijenjena sufinansiranju nove mehanizacije. Pojašnjeno je šta je od dokumentacije poljoprivrednicima potrebno za ostvarivanje premija za junice i pčelinja društva i koji je iznos premija. Za poljoprivrednike koji planiraju graditi ili adaptirati objekte, navedeno je koliko obradive površine moraju imati u vlasništvu, a zavisno od namjene objekta, navedeni su i drugi uslovi, od kojih su neki: broj muznih grla, broj koka nosilja, tovnih svinja, površina ribnjaka, postojeći objekti, itd.

Namjenski budžet za građane – Centar za selo

Svrha ove publikacije je da olakša poljoprivrednicima snalaženje u ostvarivanju svojih prava na subvencije.

U verziji publikacije za Centar za socijalni rad, pored sredstava koja se izdvajaju za rad Centra za socijalni rad, i udio tih sredstava u ukupnim budžetskim sredstvima Grada Banjaluka, navedena je podjela sredstava po namjeni. Doznake pojedincima su dalje detaljno raščlanjene, da bi čitalac stekao uvid za koje namjene se koristi koliko sredstava: koliko za novčanu pomoć pojedincima, hraniteljske porodice, dodatak za njegu drugog lica, smještaj u ustanovu, itd.

Namjenski budžet za građane – Centar za socijalni rad

Građanima se pojašnjava koji su neophodni uslovi za polaganje prava na neku od vrsta socijalne zaštiti, te koji su dokumenti potrebni za ostvarivanje tog prava.

Svrha publikacije je informisanje građana o njihovim pravima na socijalnu zaštitu, kao i o udjelu budžeta koji se namjenjuje Centru za socijalni rad.

Obe verzije publikacije su upotrijebljene tokom perioda konsultativnih sastanaka s građanima o nacrtu gradskog budžeta, kao pomoć građanima pri snalaženju u teže razumljivoj formi nacrta budžeta. Rezultat su stava da uprava treba promijeniti perspektivu i početi gledati stvari i očima građana, kao i raditi onako kako je lakše građanima, a ne njoj. Publikacije su doprinijele kvalitetu rasprave, o čemu će biti riječi u narednom blogu koji će se baviti konsultativnim sastancima sa građanima.

Publikacije možete preuzeti na sljedećim linkovima:

Centar za razvoj i unapređenje sela

Centar za socijalni rad

Pavle Miovćić